مهم ترین دلایل چاقی شکم
چاقی شکم وپهلوها یکی از معضلاتی است که هم از نظر سلامتی مضر بوده و میتواند باعث بروز مشکلاتی چون بیماریهای قلبی و فشارخون بالا، دیابت، سکته و انواع سرطانها شود و هم از نظر ظاهری میتواند اعتماد به نفس افراد را تحت تاثیر قرار دهد. از جمله مهمترین دلایل و مشکلات چاقی افراد میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- رژیم غذایی نامناسب
- ورزش نکردن
- استرس
- مصرف دخانیات
- مصرف بیش از حد الکل
- کم خوابی
با بهبود تغذیه، افزایش فعالیت و ایجاد سایر تغییرات در شیوه زندگی میتوان تا حدودی در چاقی این نواحی از بدن موثر واقع شد. در ادامه مطلب قصد داریم به موضوعاتی چون انواع چاقی و درجات آن، دلایل و مشکلات چاقی افراد به ویژه در نواحی کمر و شکم و نیز راههای درمان و روشهای تخلیه چربی شکم بپردازیم پس تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
انواع چاقی
دستهبندی چاقی بر اساس عوامل مختلفی چون موقعیت چربی، داشتن بیماریهای مرتبط با چاقی و بر اساس تعداد سلولهای چربی موجود در بافتهای چربی صورت میگیرد. انواع چاقی بر اساس موقعیت چربی بسته به اینکه بیشترحجم چربیها در کدام ناحیه از بدن تجمع یافتهاند به سه نوع چاقی محیطی ( تجمع چربی در ناحیه باسن و رانها)، چاقی مرکزی ( شکم و پهلوها) و چاقی ترکیبی ( تجمع چربی در باسن، رانها و شکم) تقسیمبندی میشوند.
در برخی بیماریها چون کم کاری غده تیروئید، سندروم گوشینگ، سندروم تخمدان پلیکیستیک و … نیز امکان چاقی و افزایش وزن وجود دارد و گاهاً چاقی شکم و پهلوها نه به خاطر بیماری بلکه به دلیل دریافت میزان کالری بیش از حد بروز میکند.
نوع سوم تقسیمبندی چاقی، بر اساس تعداد سلولهای چربی موجود در داخل بافت چربی انجام میگیرد. در این نوع دستهبندی چاقی کودکان بیشتر به دلیل افزایش ساخت و ساز سلولهای چربی است و چاقی بزرگسالان نیز به دلیل افزایش روند ساخت سلول چربی در بدن بعد از دوره میانسالی است.
اضافه وزن
ابزارهای مختلفی برای اندازهگیری چاقی وجود دارد، اما پرکاربردترین روش برای اندازهگیری و شناسایی چاقی شکم و پهلوها، تعیین شاخص توده بدنی (BMI) است. روش اندازهگیری شاخص توده بدنی به صورت وزن بر حسب کیلوگرم تقسیم بر مجذور قد بر حسب متر است.
افراد با BMI کمتر از 18.5 در محدوده کم وزنی قرار میگیرند.
افراد با BMI بین 18.5 تا کمتر از 25 در محدوده وزن سالم قرار میگیرند.
افراد با BMI افراد بین 25 تا 30 در محدوده اضافه وزن قرار میگیرند.
افراد با BMI 30.0 یا بالاتر . در محدوده چاقی قرار میگیرند.
درجه یک
افرادی که دارای BMI بین 30 تا 34.9 هستند به این معنی است که دارای چاقی درجه یک هستند. هر چند میزان ریسک این نوع چاقی از نظر بروز بیماریها به نسبت سایر درجات چاقی کمتر است ولی با اینحال این افراد بایستی با روشهای موثر سعی در برطرف کردن چاقی نمایند.
درجه دو
چاقی درجه دو شامل افرادی میشود که BMI و یا شاخص توده بدنی آنها عددی بین 35 تا 39.9 است. ریسک ابتلا به بیماری در این افراد در حد متوسط است.
چاقی درجه سه
چاقی درجه 3 که افراد این گروه اکثرا ریسک ابتلا به برخی بیماریها چون بالا بودن فشارخون، بیماریهای قلبی، سکته و .. را دارند و دارای BMI 40 و یا بالاتر میباشند.
عوامل موثر بر چاقی شکم
از جمله دلایل و مشکلات چاقی افراد به ویژه چاقی ناحیه شکم میتوان موارد زیر را نام برد:
- مصرف بیش از حد کالری.
- داشتن سبک زندگی بیتحرک.
- نخوابیدن کافی یا داشتن عادت خواب بیکیفیت.
- اختلالات غدد درونریز
- مصرف برخی داروها که باعث افزایش وزن بیماران میشود.
- استرس زیاد
- رژیم غذایی نامناسب و پرچربی و کم فیبر
- ژنتیک
- ورزش نکردن
یک رژیم غذایی سالم و سبک زندگی فعال میتواند به افراد کمک کند تا با سوزاندن چربی اضافی بدن خود چاقی شکم و پهلوهای خود را کاهش دهند و خطر مشکلات مرتبط با آن را کاهش دهند.
دلایل چربی پشت کمر
چربیهای ناحیه پشت کمر معمولاً به مرور زمان و پس از سن 30 سالگی شروع به تجمع میکنند. تجمع چربی پشت کمر به دلیل پدیدهای به نام سوماتوپاز رخ میدهد که در واقع همان کاهش سطح هورمون رشد(سوماتواستاتین) است که با افزایش سن در زنان و مردان رخ میدهد. مقادیر کمتر هورمون رشد، ساخت ماهیچههای جدید و نیز حفظ ماهیچههای قبلی را سختتر میکند. به عبارت دیگر، ماهیچههایی که زمانی عضلات پشت کمر را تشکیل میدادند، به طور طبیعی به چربی پشت کمر تبدیل میشوند. از دیگر دلایل چربی پشت کمر میتوان موارد زیر را نام برد:
- خوردن قند یا نمک اضافی
- خوردن کالری بیش از حد
- سبک زندگی بی تحرک
- روند طبیعی پیری
- وضعیت نامناسب بدن
- استفاده نکردن از عضلات پشت ( به منظور تقویت عضلات پشت)
پیشگیری از چاقی
همیشه پیشگیری بهتر از درمان است. با انجام اقدامات زیر و قرار دادن آنها در برنامه روتین خود میتوانید تا حدود زیادی از چاقی شکم و پهلوها پیشگیری کرده و نیازی به انجام اقدامات مرتبط با تخلیه چربی شکم یا موارد رهایی از چاقی نداشته باشید.
- مقدار زیادی فیبر محلول بخورید.
- از مصرف غذاهای حاوی چربی ترانس خودداری کنید.
- الکل زیاد مصرف نکنید.
- از یک رژیم غذایی با پروتئین بالا استفاده کنید.
- سطح استرس خود را کاهش دهید.
- غذاهای شیرین زیاد نخورید.
- تمرینات هوازی (کاردیو) انجام دهید.
- مصرف کربوهیدراتها را کاهش دهید.
- تمرینات مقاومتی (بالا بردن وزنه) انجام دهید.
- از مصرف نوشیدنیهای شیرین شده با شکر خودداری کنید.
- خواب و استراحت کافی داشته باشید.
- هر هفته ماهی بخورید.
- نوشیدن آبمیوه را متوقف کنید.
- سرکه سیب را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
- غذاهای پروبیوتیک یا مکملهای پروبیوتیک مصرف کنید.
- چای سبز بنوشید.
درمان چاقی شکم درجه یک و دو
برای درمان چاقی شکم و پهلوهای درجه یک و دو در وهله اول با مراجعه به متخصص تغذیه بایستی علت زمینهای چاقی خود را یافته و به درمان آن بپردازید. برای خلاصی از چربیهای دور شکم با انجام ترکیبی از روشهای دارودرمانی، رژیم درمانی، ورزش و رفتاردرمانی میتوانید به وزن ایدهآل خود نزدیک شوید. در صورت باقیماندن مناطق مقاوم چربی در بخشهایی از شکم میتوان با برخی روشهای جراحی کمتهاجمیتر مثل لیپوماتیک از شر آنها خلاص شد.
درمان چاقی شکم درجه سه
چاقی شکم و پهلوهای از نوع درجه سه، که قبلاً به عنوان چاقی مرضی شناخته میشد، یک بیماری مزمن پیچیده است که میتواند منجر به چندین مشکل جدی برای سلامتی افراد شود. روش درمان این نوع چاقی در هر فردی منحصر به فرد است و بنابراین نیاز به یک برنامه درمانی خاص متناسب با موقعیت و اهداف شما دارد. شما و پزشکتان ابتدا به درمان علل زمینهای چاقی پرداخته سپس با روشهای درمانی و مراقبتی دیگر شرایط را مدیریت میکنید. گزینههای درمانی زیادی برای چاقی کلاس III وجود دارد، از جمله آنها میتوان به تغییرات سبک زندگی، درمان رفتاری و روانشناختی، دارو و روشهای جراحی اشاره کرد.
بیماریهای مرتبط با چاقی شکم
چربی اضافی در بدن و به ویژه در ناحیه شکمی عواقب جدی برای سلامتی انسان دارد. چربی مازاد در بدن با سطوح بالای کلسترول LDL (“بد”) و تری گلیسیرید و سطوح پایین کلسترول HDL (“خوب”) مرتبط است. این تغییر بالانس چربی در بدن میتواند پاسخ بدن به انسولین را مختل کند و سطح قند خون و انسولین را افزایش دهد. در واقع همانطور که پیشتر نیز ذکر شد چاقی شکم و پهلوها و به عبارتی وجود چربی اضافی بدن در علل عمده مرگ و ناتوانی از جمله حملات قلبی، سکته مغزی، فشار خون بالا، سرطان، دیابت، آرتروز، کبد چرب و افسردگی نقش دارد.
درمان چاقی با روشهای غیر جراحی
از انواع روشهای درمان چاقی شکم و پهلو با روشهای غیرجراحی میتوان به یک رویکرد چند جزئی اشاره کرد که شامل رفتار درمانی، تغییرات رژیم غذایی با هدف اصلی کاهش انرژی دریافتی، افزایش فعالیت بدنی و درمانهای دارویی مختلف است.
البته گاهی وقتها با وجود تلاشهای فراوان تغییری در وزن یا سایز افراد حاصل نمیشود، بهتر است بدانید علاوه بر ورزش و رژیمدرمانی روشهای غیرجراحی دیگری برای برطرف کردن چاقی شکم و پهلوها وجود دارد. از جمله این ها میتوان به لیزر لیپولیز که بر پایه نور و تولید گرما کار میکند، روش اولتراسوند که در آن همانند روش جراحی لیپوساکشن با ارسال لولهای به داخل بافتهای چربی، با تغییر حالت آنها به فرم مایع اقدام به تخلیه چربی شکم مینمایند و روش پیکرتراشی سرد که در آن برخلاف روش لیپولیز از انرژی سرمایشی برای از بین بردن چربیها استفاده میکنند اشاره کرد.
درمان چاقی و تخلیه چربی شکم با روش های جراحی
برای درمان چاقی در صورتی که از سایر متدهای غیرجراحی نتیجه مطلوب حاصل نگردید میتوان روشهای جراحی چون لیپوساکشن، لیپوماتیک و آبدومینو پلاستی را انتخاب نمود که بسته به وضعیت فرد یکی از آنها انتخاب میشود.
برای حذف مقادیر قابل توجهی چربی برای رفع چاقی شکم و پهلو ، لیپوساکشن ایمنترین و موثرترین درمانهاست. البته از روش لیپوساکشن معمولا نه برای کاهش وزن که برای کاهش سایز استفاده میشود بنابراین در صورتی که چاقی مفرط دارید شاید لیپوساکشن گزینه مناسبی برای هدف شما نباشد.
ابدومینوپلاستی یک عمل جراحی است که با برداشتن چربی و پوست اضافی شکم، آن را صاف میکند. ابدومینوپلاستی بیشتر به افرادی توصیه میشود که علاوه بر چاقی شکمی از پوست شل و آویزان شکم نیز شکایت دارند. در این روش علاوه بر تخلیه چربی شکم پوست آن را نیزکشیده و صاف میکنند.
و اما یکی از پرطرفدارترین روشهای لاغری شکم و پهلو استفاده از جراحی لیپوماتیک است که نسبت به سایر روشها بهروزتر بوده و عوارض جانبی و خطرات احتمالی بسیار کمتری دارد. در روش لیپوماتیک با استفاده از دستگاههای پیشرفته و با وارد کردن لولهای به نام کانولا داخل شکم چربی را تکه تکه کرده و از بدن خارج میکنند. در این روش سلولیت نیز تا حدود زیادی برطرف میشود و خطر آمبولی فرد را تهدید نمیکند.
معرفی ورزشهای لاغری شکم
از جمله ورزشهایی که در از بین بردن چربی و رفع چاقی شکم و پهلو نقش موثری دارند میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
انجام ورزشهای هوازی اولین قدم برای سوزاندن چربیهای احشایی است که شامل حداقل 30 دقیقه ورزش هوازی به طور روزانه است. برخی از تمرینات هوازی عالی برای کاهش چربی شکم عبارتند از:
- پیادهروی، بهخصوص با سرعت زیاد
- دویدن
- دوچرخه سواری
- قایقرانی
- شنا كردن
- بدنسازی
دكتر سيد سعيد شيرنگي، فوق تخصص جراحی پلاستیک و زیبایی از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و عضو انجمن جراحان پلاستیک و زیبایی ایران با چندین سال تجربه در زمینه اعمال زیبایی است که شما عزیزان میتوانید با مراجعه به کلینیک دکتر شیرینگی از مشاوره و راهنماییهای رایگان این کلینیک در زمینه روشهای برطرف کردن چاقی شکم و پهلو و نیز تخلیه چربی شکم با روشهای مختلف اطلاعات لازم را کسب نمایید.
منبع: medicalnewstoday